Monstera

Ontdek alles over de soorten, symboliek en verzorging van Monstera

Monstera, ook bekend als gatenplant of 'Swiss cheese', is een van de meest populaire kamerplanten. Dat is niet zo gek! De grote, opvallende bladeren maken een stijlvol statement in huis. Daarnaast heeft Monstera een luchtzuiverende werking en is de plant makkelijk te verzorgen. Van soorten tot standplaats, symboliek en verzorging: lees verder en ontdek alles over Monstera! 

Monstera: kenmerken en uiterlijk

Monstera behoort tot de aronskelkfamilie (Araceae), waar ook planten als Anthurium en Philodendron toe behoren. De stengels van Monstera zijn dik en de plant heeft grote, vaak groene, bladeren. Met voldoende licht en vocht groeien de bladeren en ontstaan diepe insnijdingen en/of gaten. Volwassen bladeren kunnen een doorsnee van wel een meter hebben! Omdat de grootte, insnijdingen en gaten van de bladeren ongewoon zijn, is de plant 'Monstrum' genoemd, wat 'monsterlijk' betekent in het Latijn. 

luchtwortels van monstera: wat is de functie?

De meeste grotere Monstera's hebben luchtwortels. Dat zijn wortels die boven de grond groeien die te herkennen zijn aan lange, bruine wortelslierten. Monstera gebruikt deze luchtwortels om meer voedingsstoffen en vocht uit zijn omgeving te halen, waardoor de plant in staat is om te overleven in omgevingen die niet altijd voldoende vocht bevatten. In de natuur gebruikt de plant deze luchtwortels om te kunnen klimmen en zich vast te hechten aan andere planten, bomen of andere natuurlijke objecten om zich heen.

wat doen met luchtwortels van monstera?

Omdat de Monstera in jouw woonkamer niet dezelfde functie heeft als in de natuur, adviseren we je het volgende met betrekking tot de verzorging van de luchtwortels van Monstera:

  • Je kunt luchtwortels naar beneden geleiden door ze voorzichtig in de potgrond te duwen. Daar zullen de luchtwortels zich vertakken en grondwortels maken. Dit zorgt voor een nog efficiëntere opname van voedingsstoffen.
  • Je kunt de luchtwortels tegen een mosstok laten groeien. Belangrijk is dan om te zorgen dat de luchtwortels niet uitdrogen. Je hoeft ze geen water te geven, maar kunt ze het beste hydrateren door ze regelmatig te besproeien met een plantenspuit. Let op: luchtwortels zijn gevoelig voor te veel vocht. Ze kunnen gaan rotten als ze te nat worden gehouden. Als de luchtvochtigheid in huis erg laag is (bijvoorbeeld door airco), kun je ook een luchtbevochtiger gebruiken om de luchtvochtigheid in huis te verhogen. 
  • Vind je de luchtwortels niet mooi en wil je ze weghalen of verminderen? Dat kan, maar luchtwortels weghalen is niet aanbevolen, tenzij ze beschadigd zijn of in de weg zitten. Luchtwortels weghalen is niet het beste voor je plant, want het kan de gezondheid van je plant nadelig beïnvloeden. Haal er slechts een aantal weg en knip nooit te veel luchtwortels van Monstera in een keer af, maar laat de plant langzaam wennen aan minder luchtwortels. 
  • Wil je Monstera stekken (vermeerderen) met luchtwortels? Dat kan. Je kunt een luchtwortel voorzichtig afsnijden en in water plaatsen om wortels te laten groeien. Zet de stek op een lichte plek (geen direct zonlicht). Zodra er voldoende wortels gevormd zijn en een grote wortelkluit is ontstaan, kun je de stek planten in een pot. 
monstera adansonii | gatenplant

Welke soorten monstera zijn er?

Er bestaan meer dan 40 verschillende soorten Monstera, waarvan de Monstera Deliciosa de bekendste is. Zo is er naast de bekende groene Monstera zijn er ook wit- en crèmekleurige varianten en varianten met kleine bladeren en grote gaten.  Dit zijn de 2 bekendste en populairste soorten Monstera als kamerplant:

  • Monstera Deliciosa: deze soort is herkenbaar aan zijn grote, groene bladeren met karakteristieke spleten en gaten. De plant kan wel een paar meter hoog worden! Wist je dat Monstera Deliciosa haar naam te danken heeft aan de heerlijke (delicieuze), lange vruchten die, in de natuur, aan de plant groeien? De smaak heeft iets weg van banaan in combinatie met ananas. Goed om te weten: de Monstera Borsigiana lijkt op de Monstera Deliciosa. Het verschil is bijna niet te zien! De Monstera Borsigiana blijft wat kleiner, maar groeit sneller dan de Deliciosa. Ook rimpelt haar stengel op de plek waar de bladeren aan de stengel zitten. 
  • Monstera Adansonii: deze soort Monstera, ook wel Monstera Monkey Mask genoemd, heeft kleinere bladeren met gaten. De gaten splijten niet, dus het blijven gaten in plaats van insnijdingen zoals bij de bovenstaande soorten. Monkey Mask blijft doorgaans kleiner dan de Deliciosa. De Adansonii klimt graag, maar je kunt de plant ook naar beneden laten groeien, wat de plant ook een hangplant maakt. 

zeldzame soorten monstera

Bovenstaande soorten zijn de bekendste soorten Monstera, maar je hebt misschien ook al eens gehoord van zeldzamere en duurdere soorten Monstera, zoals de onderstaande:

  • Monstera Variegata: deze zeldzame soort is het extravagante zusje van Monstera Deliciosa. De Variegata is een bonte plant met wit-crèmekleurige vlekken op groene bladeren. De bladeren zijn soms overwegend wit, soms overwegend groen en hebben soms een mooie mix van beide. De Monstera Variegata is iets kwetsbaarder dan de Monstera Deliciosa, doordat de witte delen van de bladeren geen chlorofyl (bladkleurstof) bevatten, dat gebruikt wordt voor fotosynthese.
  • Monstera Obliqua: deze zeer zeldzame soort heeft delicate, dunne bladeren met grote gaten. De bladeren bestaan voor zo'n 90% uit gaten, wat de plant zeer kwetsbaar maakt. Het blad is een beetje rafelig, wat de plant extra bijzonder maakt. Deze soort heeft een hoge luchtvochtigheid nodig en een relatief hoge temperatuur, waardoor de plant binnenshuis lastig te verzorgen is .  
Witte Monstera | zeldzame Monstera | monstera variegata

 

Standplaats en verzorging van monstera

Monstera in huis gehaald? Dan wil je natuurlijk zo lang mogelijk van deze prachtige kamerplant genieten. Qua verzorging is Monstera een makkelijke, niet veeleisende plant. Bekijk de onderstaande tips voor de standplaats en verzorging van Monstera:

  • Monstera heeft graag een lichte standplaats, maar verdraagt geen direct zonlicht/plek in de zon. Zet de plant bijvoorbeeld 2 meter van een raam op het oosten, westen of noorden.
  • Monstera houdt van een hoge luchtvochtigheid. Besproei de gatenplant daarom regelmatig met een plantenspuit met water. Met name in de winter is dit aan te raden, omdat de lucht door de verwarming dan droger is. 
  • Geef Monstera regelmatig water. Zorg ervoor dat de potgrond tussen de gietbeurten door licht opdroogt, maar dat de grond nooit helemaal uitdroogt. 
  • De potgrond mag licht vochtig zijn, maar de plant mag geen voetbad hebben. Zorg ervoor dat de plant niet te nat staat want daar kunnen de wortels niet tegen. 
  • Krijgen de bladeren van jouw Monstera bruine randen, of krullen ze op? Dat kan te maken hebben met een te lage luchtvochtigheid. Verhoog eventueel de luchtvochtigheid in de ruimte door een bakje met water naast de plant te zetten. 
  • Monstera wordt doorgaans verkocht op en mosstok, omdat de plant de hoogte in gaat. Monstera heeft ondersteuning nodig bij het groeien en na verloop van tijd wellicht ook een hogere mosstok of andere vorm van houvast. 
  • Het komt zelden voor dat een Monstera binnenshuis bloeit. Overkomt het je, knip dan de bloemen weg. Ze onttrekken veel energie aan de plant en hebben een nogal aanwezige geur. 

monstera: luchtzuiverende plant

Monstera is een luchtzuiverende plant, wat betekent dat Monstera in staat is om bepaalde verontreinigde stoffen, zoals VOS*, uit de lucht te halen. Hierdoor verbetert de luchtkwaliteit binnenshuis en draagt de plant bij aan een gezondere leefomgeving. Bovendien helpt Monstera de luchtvochtigheid in huis te reguleren. Door water via de bladeren te verdampen verhoogt de plant de luchtvochtigheid in zijn omgeving, wat gunstig is in een (te) droge leefomgeving. 

luchtzuiverende plant | monstera deliciosa

is monstera giftig?

Ja, zowel de bladeren als de stengels van Monstera zijn giftig voor dieren. Als je huisdieren, zoals honden of katten hebt is de gatenplant een minder goede keuze. Niet alleen inslikken, maar ook bijten of kauwen op de plant kan al voldoende zijn voor honden en katten om klachten te krijgen. Het eten van (of kauwen op) Monstera kan irritatie en pijn veroorzaken in de mond, keel maag en darmen van huisdieren. Vermoed je dat je huisdier van Monstera heeft gegeten, neem dan direct contact op met een dierenarts. 

Symboliek van monstera

Monstera heeft een rijke groeiwijze én een rijke symboliek. De gatenplant staat symbool voor overvloed, welvaart, duurzaamheid en een lang leven. 

  • Overvloed en welvaart: de weelderige, uitbundige groei van Monstera wordt geassocieerd met een overvloed aan rijkdom, geluk en voorspoed. De plant is dan ook een populair cadeau bij housewarmings en zakelijke openingen. 
  • Duurzaamheid en een lang leven: vanwege zijn veerkrachtige karakter (de plant gedijt in uiteenlopende omstandigheden en met minimale zorg), staat de Monstera symbool voor duurzaamheid en een lang leven. 

oorsprong van monstera

Van oorsprong komt de Monstera uit de tropische regenwouden van Midden- en Zuid-Amerika. Daar gedijde de plant goed vanwege de vochtige, warme omstandigheden. Monstera is van nature  een echte klimplant, die als liaan in bijvoorbeeld Panama en zuidelijk Mexico in bomen omhoog klimt, tot wel 20 meter hoog. Vroeger werd de Monstera Deliciosa in Midden-Amerika geteeld vanwege de decoratieve waarde en de lange, eetbare vruchten die in de natuur aan de plant groeien. 

De populariteit van Monstera als kamerplant begon in de 19e eeuw, toen ontdekkingsreizigers en botanici de plant naar Europa brachten. Het exotische uiterlijk en de unieke bladvorm maakte de Monstera al snel geliefd. Al snel werd Monstera wereldwijd verspreid en won de plant aan populariteit in huizen, kantoren en openbare ruimtes over de hele wereld. Tegenwoordig is Monstera een van de populairste kamerplanten vanwege zijn aantrekkelijke uiterlijk, onderhoudsvriendelijke karakter en luchtzuiverende krachten. 

*VOS is de afkorting van Vluchtige Organische Stoffen. Het betreft chemische stoffen die worden uitgestoten door alledaagse voorwerpen en materialen in huis, zoals meubels, verf en reinigingsmiddelen. Monstera draagt bij aan het absorberen en omzetten van deze stoffen, waardoor de concentratie ervan in de lucht wordt verminderd. 

monstera | monstera deliciosa | kamerplant luchtzuiverend